W ramach realizacji podstawy programowej z chemii przy okazji metod rozdzielania mieszanin uczniowie klasy 7B otrzymali możliwość wykonania dodatkowego zadania projektowego we własnych domach. Projekt ten polegał na przeprowadzeniu krystalizacji zwykłej soli kuchennej w szklance lub słoiku. Proces musiał zostać przygotowany zgodnie ze sztuką, aby jego efekty były zadowalające. Wielu siódmoklasistów zdecydowało się podjąć wyzwanie i po dwóch tygodniach zaczęły do mnie spływać uczniowskie prace. Najlepsze z nich, a właściwie dokładnie wszystkie otrzymane, pokazałem społeczności szkolnej na tablicy informacyjnej przed pracownią chemiczną. Efekty pracy uczniów zamieszczamy poniżej.

Krystalizacja to wprawdzie jedna z metod rozdzielania mieszanin, ale takie podejście do tego procesu jest użyteczne wyłącznie w szkole. W praktyce krystalizacja służy do oczyszczania związków chemicznych z zanieczyszczeń poprodukcyjnych, choć faktycznie dochodzi tam do oddzielenia substancji pożądanej od niepożądanej.

Sól traktowaną jako mieszaninę słonego chlorku sodu i środka antyzbrylającego traktuje się jako produkt wymagający oczyszczenia. W gorącej wodzie w szklanym naczyniu rozpuszcza się sól kuchenną bezpośrednio z torebki do wysycenia, czyli do powstania roztworu nasyconego, gdy już więcej soli nie będzie się chciało rozpuścić. W naczyniu wiesza się sznurek, ołówek, kredkę lub dowolny inny przedmiot, na którym czysty chlorek sodu będzie mógł się osadzać. Tak przygotowany roztwór odstawia się na kilka dni obserwując postępy procesu. Jeśli szybko nie dostrzeżemy kryształków soli na sznurku, to powinniśmy wspomóc nasze doświadczenie tzw. zarodkiem krystalizacji. Na tym samym sznurku należy zamocować malutki kryształek soli wyjęty z opakowania. W krótkim czasie powinny się do niego zacząć przyczepiać kolejne tworząc piękne figury geometryczne. Jeśli nic takiego się nie stanie, cały proces należy przeprowadzić od początku.

Zachęcam do zabawy chemią i podjęcia próby przygotowania własnych kryształków soli kuchennej na sznurkach!